Dag van de uitvinders en Cousteau

Vandaag is het, tijdens het schrijven van dit artikel, zondag 9 november, de “Dag van de Uitvinders”. Tijd om voor Recovery Divers stil te staan bij Jacques Cousteau, de Franse reddende engel van moderne duikapparatuur. Cousteau maakte van loodzware duikpakken een gadget waarmee je echt onder water kunt ademen. Hij bedacht in 1943 de eerste écht zelfstandige ademautomaat, de Aqua-Lung

Dankzij hem werd sportduiken pas echt haalbaar – Cousteau kon eindelijk zeemeerminnen én astronauten tegelijk jaloers maken (technisch gezien).

Oude duikpraktijken

Duiken is geen nieuw ‘dude’, al deden de Romeinen en Grieken het zonder bonuspunten. Al in de 4e eeuw v.Chr. beschreven Grieken hoe duikers met amfora’s en holle vazen onder water ademden – zeg maar de allereerste snorkeltruc

Zelfs Alexander de Grote zou in een glazen ton de zee zijn ingedaald (hoewel het meer sprookjesstof is). In die tijd zwierven sponzen- en parelduikers rond, vooral op Griekse eilanden als Kalymnos (hét ’sponzen-eiland’ sinds de oudheid).

Alexander de Grote zou in een glazen ton hebben gedoken.

Fraaie duikklok in de Baltische Zee
In de Middeleeuwen en Renaissance kwamen de eerste duikklokken op het toneel. Rond 1531 bouwde de Italiaan Guglielmo de Lorena al een werkende duikklok om scheepswrakken te doorzoeken
Een duikklok is eigenlijk gewoon een met lucht gevuld vat. Eind 17e eeuw (in 1690) maakte de beroemde astronoom Halley zelfs een duikklok met leren buizen en glazen ruiten, waarmee mensen tot een half uur op 18 meter diepte konden blijven! (Geen smartphone, wel een horloge; decompressiestress was toen nog onbekend.)

Technologische ontwikkeling

Met de Industriële Revolutie gingen duikpakken verder in de spitsroeden. In 1715 bouwde John Lethbridge een primitief duikvat – een met lood versterkte houten ton met kijkglaasjes en armgaten – om goud en juwelen uit wrakken te halen

Naar beneden (met 15 kilo aan lood aan je voeten!), 30 minuten bubbels happen, en hop, met het zilver in je zak weer omhoog. Dankzij Lethbridge was duiken niet meer alleen iets voor adrenalinezoekers, maar ook geschikt voor de zeer lucratieve berging van ladingen.

Oud duikpak: een commercieel duiker in traditioneel lood- en koperen pak

In de 19e en vroege 20e eeuw leerden ingenieurs lood- en koperhelmen maken met uitlaatkleppen voor lucht. Deze zware gepantserde aquanauten legden het fundament voor modern duiken. In 1925 introduceerde de Fransman Yves Le Prieur een eerste open ademhalingssysteem (met constante luchtstroom)

Maar Cousteau wilde langer duiken; in 1943 schroefden hij en ingenieur Émile Gagnan een slimme regelaar op een fles, en voilà: de Aqua-Lung was geboren. Dit was het systeem dat je als duiker wilde, gaf alleen lucht als je het nodig had en je kon urenlang dieper duiken.

In de jaren ’60 en ’70 ging duiken écht los als hobby. Organisaties als PADI (1966) brachten instapduik certificeringen, zodat menig strandvakantie ineens ook duikvakantie werd. En voor wie niet alleen visjes wilde ontmoeten: de geschiedenisles zwemt mee.

Niet veel later wordt de basis gelegd voor Recovery Divers, toen nog zonder naam, maar met hetzelfde doel: verloren waardevolle objecten naar boven halen.

Trouwens, het blijft niet bij telefoons. Ondertussen is Recovery Divers een groot team met beroepsduikers, die voor vanalles ingezet kunnen worden, van het zoeken naar een trouwring tot het beren van een auto. Alle diensten bekijk je hier.

Kortom: duiken heeft een lange geschiedenis – van antieke amforen en duikklokken tot Cousteau’s duikfles en de Recovery Divers die 24/7 door het water struinen. Oude legenden én moderne gebeurtenissen duiken hier samen op.