Als je een trouwe lezer bent lees je waarschijnlijk regelmatig in onze blogs dat wij onderweg koffie halen bij een benzinestation. Ja, we zijn gek op koffie, maar er is nog een reden dat we vaak stoppen, we moeten nogal eens gebruik maken van het toilet.

Plassen tijdens en na het duiken. Voor veel duikers is het een dingetje. Maar waarom moet je eigenlijk plassen na een duik? En kun je dat voorkomen? Wij kwamen een mooi artikel tegen op Duiken in Beeld en maken een samenvatting voor je.

Waarom moeten we plassen na een duik?
Normaal maakt het lichaam urine aan omdat de nieren ons bloed filteren. Daarnaast kunnen de nieren meer of minder vocht uit het bloed naar de urine afscheiden. Dat is handig, want daardoor kan het lichaam invloed uitoefenen op de hoeveelheid vocht die we aan boord hebben. Als jij 2 liter water drinkt, gaan de nieren harder aan het werk om het overtollige vocht af te voeren; je urine wordt bijna doorzichtig door de verdunning. En tegenovergesteld, als je te weinig hebt gedronken op een dag, gaan de nieren aan de slag om zoveel mogelijk vocht vast te houden; dan is urine heel geconcentreerd en diep-oranje.

De details gaan te ver voor dit stukje, maar er zijn diverse systemen die er voor zorgen dat de nieren harder of zachter gaan werken. Een van die systemen is een ‘drukmeter’ in het hart. Als we teveel vocht aan boord hebben, rekt de hartspier iets meer uit dan normaal. Op basis van dat signaaltje gaan de nieren harder werken.

En waarom is dat relevant voor duiken? Omdat je door ‘immersie’ (in het water gaan, bijvoorbeeld zwemmen) of ‘submersie’ (onder water gaan, zoals bij duiken) een belangrijke invloed uitoefent op de bloedsomloop.

In het kort: de opwaartse druk van het water (buoyancy) heft de zwaartekracht van het water op, waardoor je gaat zweven. Datzelfde geldt voor het bloed in je bloedvaten, waardoor bloed makkelijker terugstroomt naar het hart. In de praktijk komt er tussen de 500 en 700 mL meer bloed bij het hart terecht. Het hart meet een verhoogde hoeveelheid bloed in het lichaam en geeft de nieren opdracht om aan het werk te gaan. En aan het einde van de duik voel je dat! Daarom moeten we vaker plassen.

En koud water helpt ook niet!

In koud water moet je veel sneller plassen dan in warm water. Dat heeft te maken met de temperatuurhuishouding van je lichaam. Als je wilt afkoelen (bijv. tijdens het sporten), gaan de bloedvaatjes in je huid open staan, zodat de buitenlucht het lichaam koelt. Dan wordt je huid warm en rood. Omgekeerd, als je lichaam temperatuur wilt vasthouden, worden de bloedvaatjes in je huid dichtgeknepen en stroomt er minder bloed doorheen. Je huid wordt dan wit en koud. En het bloed gaat naar het centrale deel van je lichaam (buik en borst) om lekker warm te blijven.

In koud water knijpen de bloedvaatjes in je huid stijf dicht, want in het water verliezen we nog sneller warmte dan op het land. Dan kan er bovenop die eerdergenoemde 500 tot 700 mL vocht zich nog extra vocht naar het centrale deel van het lichaam verplaatsen, waardoor je nog meer moet plassen!

Dus de volgende keer dat je onze vrijwilligers tegen komt bij het benzinestation weet je dat we niet alleen koffie hebben gehaald!